- Wel de ervaring van een frisdrank, maar niet de suikers. Met die belofte wist startup Air Up al 2 miljoen waterflessen met geurmodules te verkopen in elf landen.
- De ‘pods’ geven een geur af, waardoor je het idee zou hebben ijskoffie of cola te drinken. De Duitse startup opent een grote fabriek in Rotterdam.
- De flessen zijn een hype onder tieners. Maar is het wat? En is het niet érg prijzig? Business Insider test de Air Up-flessen drie weken uit en pakt de rekenmachine erbij.
- Lees ook: Zijn geurpods van waterfles Air Up goedkoper dan gewone frisdrank? We keken naar het prijsverschil met goedkope Aldi-frisdrank en Coca-Cola
Zoef, zoef, zoef. Het ene na het andere ronde stukje plastic sjeest als een bezetene over de fabrieksband, als een hardloper richting de finishlijn. Een machine voorziet ze van een geurdrupje, dat neerdwarrelt op een stuk spons in het binnenwerk van de plastic vormpjes. Flits! Een laserapparaat plakt twee van deze stukken plastic aan elkaar, waardoor een geheel ontstaat.
Tijd voor enige vorm van contemplatie over al dit technologische geweld is er niet, want voor je er erg in hebt zijn de vormpjes alweer meters verder de fabrieksband opgerold. Nog een laatste machine voorziet ze van een kleurige sticker en dan rollen ze één voor één in een grote doos. De finish is bereikt.
Onze ogen duizelen bij het bezoeken van de nieuwe fabriek van de Duitse startup Air Up, gelegen in een vrije hal van de Rotterdamse koffiepadproducent Euro Caps. Air Up levert gelijknamige drinkwaterflessen, die zo zijn ontworpen dat je er een zogeheten ‘pod’ op kan zetten.
Sensatie van frisdrank, maar zonder suikers
Die pods, dat zijn de ronde vormpjes die hier in Rotterdam van de band komen rollen. Ze geven een geur af, bijvoorbeeld ijskoffie, kokos of appel. Wie zo’n Air Up met water vult, krijgt via de pods een geur binnen die je doet denken dat je bijvoorbeeld ijskoffie drinkt, is het idee. Wel de sensatie van een suikerdrank, niet de suikers.
De clou achter het product zit hem in het minisponsje in de binnenkant van de pods, legt Air Up-ondernemer Lena Jüngst uit. De 30-jarige ondernemer is begin februari naar Rotterdam afgereisd voor de opening van haar eerste podfabriek in Europa - de flessen worden in Oostenrijk geproduceerd. Ze wijst naar de pods, die over de band rollen en voorzien worden van een drupje geurmiddel, waarna ze tot één geheel worden gelaserd.
“De pod heeft twee gaten, zodat de lucht eruit kan komen en de aromamoleculen worden verspreid”, zegt Jüngst. “Als je uit de fles drinkt, komen de aroma’s via de lucht in het achterste van je mond terecht. Je brein interpreteert ze vervolgens als smaak, met als gevolg dat het water aandoet als een suikerdrank.”
Smaakbeleving door geur
Jüngst baseert haar innovatie op Amerikaans onderzoek uit de jaren ’70, waaruit blijkt dat grofweg 80 procent van onze smaakbeleving wordt beïnvloed door geur. “In feite zijn we verslaafd aan geur. We vinden het moeilijk om zoete geuren te weerstaan, omdat we ooit als jagers en verzamelaars sterke verlangens hadden naar suikers. Ze waren belangrijke energiebronnen voor ons en waren zeer schaars.”
Tegenwoordig zijn suikers verre van schaars, benadrukt de ondernemer. “Ze zijn, zoals je in Duitsland zou zeggen, omnipresent [alomtegenwoordig, red]. Toch werken onze geurpercepties nog altijd hetzelfde. Wij dachten: als geur het probleem is, misschien is er dan een manier om smaak na te bootsen zonder al die slechte ingrediënten toe te voegen.”
De Air Up groeide de afgelopen jaren uit tot een wereldwijde hype onder met name tieners, mede doordat het bedrijf grote campagnes deed met influencers. Het Münchense bedrijf verkocht al ruim 2 miljoen van dit soort flessen in elf landen.
Bedroeg de omzet in 2019 nog 2 miljoen euro, in 2021 maakte de startup al 90 miljoen euro omzet. In 2022 komt het bedrijf volgens Jüngst uit op een bedrag boven de 100 miljoen euro. Air Up is volgens Jüngst winstgevend sinds 2021.
Het product is bedoeld voor de verstokte liefhebber van suikerhoudende dranken, legt Jüngst uit als we even verderop plaatsnemen in twee gigantische, paarse fauteuils. “We weten uit klantonderzoek dat mensen ons product gebruiken om meer water te consumeren. Dit levert een gezondheidsvoordeel op. Drink je meer water, dan vermijd je suikerrijke dranken en blijf je gehydrateerd.”
Aan de andere kant: water stroomt vrijwel gratis uit de kraan. Waarom zo’n omslachtige oplossing met geurpods, als je gewoon de kraan aan kan zetten? “Het zou geweldig zijn als iedereen kraanwater zou drinken”, zegt Jüngst, “maar helaas zijn we daar mijlenver van verwijderd. Veel mensen vinden water saai. Door geursmaken toe te voegen, proberen we water meer tot de verbeelding te laten spreken.”
De hamvraag is natuurlijk of water uit zo’n Air Up-fles ook écht dezelfde smaak heeft als een fris- of fruitdrank. Om dat te testen, probeerden we drie weken lang de hele dag water uit een grote, zwarte Air Up-fles. We testten verscheidene pods, waaronder aardbei, ijskoffie en citroen.
Om maar meteen met de deur in huis te vallen: water uit zo’n Air Up-fles smaakt nog altijd hoofdzakelijk als kraanwater. Door stevig via de neus in te ademen tijdens het drinken, krijgen we wel veel geur binnen. Op zichzelf is dit een grappige, unieke ervaring, maar het levert enkel een licht smaakje op tijdens het drinken. Wel blijft er iets van een nasmaak hangen.
De ene smaak werkt beter dan de andere, is onze ervaring. De pods met aardbeismaak komen minder krachtig over, maar de citroenpods blijken dan weer erg sterk te zijn. Je hebt bij deze geurpods écht het idee dat je citroenwater drinkt. De vraag is alleen wat je aan deze smaak hebt. Je kunt toch net zo goed een stuk citroen in een waterfles gooien? Niets ongezonds aan.
“Dat kan”, zegt Jüngst, “maar mensen doen dat vaak niet. Ze zijn doorgaans toch wat lui, want je moet zo’n citroen eerst snijden en in het water doen. Vaak schiet het er dan bij in en halen mensen een drankje in de supermarkt.”
Idee voor Air Up ontstond in de schoolbanken
Jüngst en haar één jaar oudere compagnon Tim Jäger kwamen tot het concept voor Air Up tijdens hun studie productdesign aan de universiteit in Schwäbisch Gmünd, nabij Stuttgart. Op zoek naar een idee voor hun bachelorscriptie, stuitten de twee op een artikel van neurowetenschapper David Eagleman. “Hij legt erin uit hoe onze geurperceptie werkt, hoe het ons in ons dagelijks handelen beperkt en waarom het slim zou zijn om onze perceptie van geur te verhogen. Daar wilden we meer mee doen.”
Ze sloten hun scriptie in 2016 af met een prototype van de geurpods. “Het werkte, maar het was niet geschikt voor massaproductie”, zegt Jüngst. “We hadden überhaupt niet het plan om hier iets serieus mee te doen.”
Een paar maanden later werkte Jüngst in Amsterdam als stagiair voor Philips, toen ze plotseling een telefoontje kreeg. Het was een oude vriend van haar, Fabian Schlang. “Hij studeerde voedseltechnologie en zocht een onderwerp voor zijn masterscriptie. Hij vond ons idee cool en wilde onder meer onderzoeken of je dit soort aroma’s op grote schaal kunt produceren.”
Een masterscriptie verder en Schlang concludeerde: dit kan werken. De drie besloten het erop te wagen en een bedrijf te starten. Jannes Koppitz, een oude schoolvriend van Jüngst, haakte aan en het viertal vroeg een beurs voor ondernemers aan. Via deze Duitse ondernemersregeling kregen de vier een jaar lang een maandsalaris uitgekeerd, terwijl ze aan hun bedrijf konden werken.
In 2018 sloot tot slot Simon Nueesch zich als laatste oprichter aan en begon Air Up geld op te halen bij investeerders.
Het vijftal lanceerde hun vinding in 2019. Om te beginnen in Duitsland, maar het bedrijf breidde sindsdien uit naar Oostenrijk, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk, Zwitzerland, België, Italië, Ierland, Zweden, de Verenigde Staten en buurland Nederland.
Nederland is één van de grootste markten voor Air Up, zegt Jüngst. Afgelopen jaar “verviervoudigde” volgens haar de omzet van de startup in ons land.
Productie van China naar Rotterdam
De hoge populariteit van Air up in Nederland is volgens de ondernemer dan ook de reden dat het bedrijf zijn productie naar Rotterdam verhuist. Tot dusver liet Air Up zijn pods en flessen in China produceren. Noodgedwongen, aldus Jüngst. “In Europa konden we hiervoor geen partner vinden.”
Haar bedrijf wilde de productie al langere tijd naar Europa halen, volgens Jüngst om de CO2-uitstoot van het transport terug te dringen en dichter op de productie te kunnen zitten. “Nederland is een logisch land, omdat we hier veel klanten hebben en omdat de ligging centraal is.”
De Rotterdamse productiefaciliteit is vrijwel volledig geautomatiseerd. Het project levert dus relatief weinig banen op in Rotterdam. Wel verwacht Jüngst in Rotterdam meerdere mensen aan te nemen die zich bezighouden met productkwaliteit en bijvoorbeeld verzekeringen. In totaal werken er nu driehonderd mensen bij Air Up, van wie zo'n honderd in Nederland.
Om de verhuizing te kunnen bekostigen, haalde Air Up twee jaar geleden 40 miljoen euro op een in geldronde die werd geleid door de Franse investeringsmaatschappij Five Seasons Ventures. In 2021 wist Air Up ook al 18 miljoen euro binnen te harken, indertijd bij onder meer – opmerkelijk - suikerdrankgigant Pepsico. De startup heeft sindsdien ook pods met colasmaak.
Genoeg geld op zak dus voor de Duitsers. Toch hangt er een prijskaartje aan de pods. Een zakje met drie van de geurpods kost via de website van Air Up, afhankelijk van de smaak, 5,95 euro tot 8,95 euro. Dat lijkt nogal wat voor water met een geurtje.
Toch vindt Jüngst niet dat haar product duur is. Ze wijst erop dat één geurpod werkt voor zo’n 5 liter water. Met een zakje met drie pods kun je dus 15 liter water van smaak voorzien. “Als je de goedkoopste pods koopt, betaal je omgerekend zo’n 40 cent per liter water. Dat is veel goedkoper dan de goedkoopste frisdranken of sappen uit de supermarkt.”
Wie iedere dag - zoals het Voedingscentrum voorschrijft – anderhalve tot twee liter water drinkt, kan zevenenhalf tot tien dagen met drie geurpods doen, rekent Business Insider voor. Daarna moet je dus weer 5,95 tot 8,95 euro betalen voor nieuwe geurpods.
De meeste merkloze frisdranken bij discounter Aldi kosten 89 cent per stuk voor een anderhalveliterfles. Zou je de geurpods inruilen voor 15 liter van deze frisdranken, dan zou je 8,90 euro betalen. Om en nabij hetzelfde bedrag als bij de duurste geurpods van Air Up, dus.
Hoe het ook zij, Air Up is zakelijk een groot succes gebleken. Denkt Jüngst er al over na om haar aandelen om te zetten in euro’s, door de tent op een dag te verkopen? Of door de beurs op te gaan? Nee, zegt Jüngst. "We zijn niet zozeer bezig met de vraag of er een potentiële beursgang in zit voor ons. We willen een duurzaam bedrijf opbouwen. Wat een eventuele verkoop betreft, hetzelfde antwoord. Let future hands handle it.”
Anders gesteld, dan: ziet de ondernemer zichzelf dit nog doen over tien jaar? Jüngst denkt kort na en zegt dan: “Op dit moment wel. Je weet natuurlijk nooit wat er gaat gebeuren, maar ik hou van wat ik doe. Geen dag is saai, er gebeurt altijd iets onverwachts. Ik doe nu dingen die ik in het corporate bedrijfsleven pas op mijn veertigste zou mogen doen.”
Door deze blik op de toekomst zou je haast het klankpalet van vandaag in de Rotterdamse fabriek vergeten. Binnen één dag klinkt liefst 180.000 keer het zachtjes ploffende geluid van een geurpod die van de fabrieksband rolt. Plof, plof, plof.
Dure stukjes plastic of niet, de strijd tegen suiker is in volle gang.
